Izložba slika Anđele Ristić „Razvoj identiteta kroz vizuelni kontinuitet likovnog izraza” otvorena je 27. jula u klubu „Tribina mladih” Кulturnog centra Novog Sada.
Sposobnost projektovanja duhovne dimenzije kroz materijalno, analitičkog i sintetičkog pristupa stvaralačkom procesu, sagledavanja opšteg ka posebnom i obratno, opredelili su i usmerili tok master rada, istraživačkog ciklusa Anđele Ristić.
Anđela Ristić i prof. crteža Višnja Petrović
Čvrsto oslonjena na neprikosnovene vrednosti, duhovni identitet koji po rođenju nosi i vezuje za kosovski zavet, zemlju i teritoriju koje za nju predstavljaju misao i značenje, sećanje i osećanje, smisao i ispunjenje, ona gradi estetski stepenice sopstvenog likovnog, čisto umetničkog traganja i postupka. Identitet je suštinsko polazište, vezivno tkivo na čije obličje se nadovezuju sam likovni izraz i sazrevanje.
Кako kroz „samoodrživog pojedinca“, osuđenog, osamljenog i otuđenog vidi prelamanje slike globalističkog društva kvazi humanističkih vrednosti, tako sa druge strane površnog sistema sagledava mogućnost sazrevanja pojedinca kao dela toka, istorijskog sleda, kulturološkog, civilizacijskog i duhovnog identiteta, onoga ko se nalazi na intelektualnom i duhovnom stupnju sa kojeg je u stanju da postavi pitanje – ko sam ja?
Na koji način se antičko nasleđe, ranohrišćanska umetnost i zlatni srednji vek dotiču u modernoj umetnosti i savremenom biću, kako se odricanjem od sopstvenog ega gradi umetnički rad, i na koji način na njega utiču lokalni elementi, jezik, običaji, slike detinjstva, narodno pesništvo, kako se pravoslavna i zapadnoevropska hrišćanska umetnost susreću u manastiru Visoki Dečani, uzori su nemerljivih vrednosti i slike koje su duboko u njoj zapisane, a od kojih polazi kada pristupa savremenom umetničkom radu.
Jasne celine u okviru crteža istaknute kombinovanom tehnikom ugljena i grafitnih akcenata, a podržane laviranim podlogama, uobličene su i usaglašene na način na koji planirano, u odsustvu svake slučajnosti, zaokružuju celinu. Likovni elementi u dinamičnoj kompoziciji, građeni naizgled ekspresivnim zapetastim potezima, igra svetlucavih i bogatstvo različitih crtačkih materijala, kontrasta svetlih i tamnih površina, toplih i zagasitih boja na slikama, suština su umetničkog pristupa čistoj likovnosti, jeziku rastrećenom suvišnog i dekorativnog. Slike žitnih polja, strnjišta, jezik i pesme stare Srbije utkala je u strukturalni pristup građenju likovnog dela, bez suvišne eksplicitnosti – prenete su likovnim metaforama, stilski prefinjeno i ujednačeno.
Linijski crtež, sklad elemenata, tonaliteti, hromatski odnosi, suprotstavljanje svetlog i tamnog, umbre i cinobera, siguran potez, kontrolisana ekspresija, uslovi su pod kojima Anđela Ristić emocionalno uobličava svoj rad. Кroz umetničko stvaralaštvo čija je polazna tačka vera, bez ogoljene pragmatične umetničke angažovanosti, sa potpunom intelektualnom prisutnošću u procesu nastanka savremenog likovnog rada, umetnica svoj stav temelji na identitetu i ta relacija je dvosmerna. Na način na koji je svaki potez unutar crteža u međuzavisnom odnosu prema celini, u ovom radu data je personifikacija ukrštanja materijalnog i duhovnog, opšteg i pojedinačnog, meditativnog i intelektualnog.
Umetnica je likovno opravdanim sredstvima utkala i tekstualne elemente u rad, u sinhronicitetu sa idejom kojom se u širem smislu posvećuje savremenoj usmenoj poeziji. Istovremeno traži paralele hip-hop kulture i srpskih epskih pesama, s obzirom na to da i jedne i druge sadrže slične stilske figure, hiperbolu i metaforu kojom iskazuju umetničku pobunu protiv diskriminacije i socijalnih nejednakosti. Istovremeno zadržava kritički odnos prema principima kojima je popularna kultura zloupotrebljena u globalnim društvenim trendovima.
Anđela Ristić jednaku vrednost daje formi, sadržaju i temi likovnog rada čime na mikro i makro nivou opravdava svest o vrednosti prošlog i savremenog, u umetničkoj i kulturološkoj ravni, čestitim odnosom prema čistoj likovnosti, ali i prema ostalim vrednostima koje čine kontinuitet i suštinu razvoja, umetničkog i čovečnog.
Ivana Martić, likovni umetnik
O izložbi
U dosadašnjem stvaralačkom radu glavni predmet mog istraživanja je zasnovan na pejzažima sa Кosova i Metohije. Prve serije su nastale od sirovog vizuelnog utiska, čistog pejzaža, da bih kroz misaono i vizuelno sazrevanje došla do stilizacije žitnih polja, strnjišta koje se približavaju apstraktnoj formuli slike.
Žito je simbol neprolaznog, večnog života; predstavlja rađanje, kretanje, životni ciklus i obnovu. Seme koje je simbol života i danas se u svim civilizacijama koristi u narodnim obredima. Žetva je opevana u mnogim pesmama i upravo to me je privuklo da dublje istražujem epsku i lirsku poeziju, paralelno i u kontekstu sa mojim likovnim istraživanjima.
Interesuje me Razvoj identiteta kroz vizuelni kontinuitet likovnog izraza. Ovim naslovom želim da obuhvatim istraživanje koje se ne zasniva samo na crtežima već bi posegnula i mnogo dalje. Osvrnula bih se na istoriju Кosova i Metohije, kulturu i etničke činjenice, obredno-običajne prakse, kolektivnu svest, psihologiju stanovnika…
U kontekstu analize sopstvenog rada i kontinuiteta sopstvenog umetničkog indentiteta paralelno bi istraživala modernu i savremenu umetnost nastalu na ovom i evropskom tlu.
Takođe, paralelno i u kontekstu istraživanja obrazložiću sličnosti između narodne poezije i savremene usmene reči u formi rep muzike. Cilj ovog istraživanja je da se osveste vrednosti kao što je kolektivna svest, transcedentno i imanentno osećanje kroz savremeno vizuelno stvaralaštvo; takođe, u eri u kojoj dominira globalna kultura želim da istaknem značaj i bogatstvo lokalne kulture.
O autoru
Anđela Ristić, rođena 1995. godine u Prištini. Završila srenju školu za dizajn ,,Bogdan Šuput“, u Novom Sadu, 2014. godine. Diplomirala slikarstvo na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, 2019. godine, u klasi profesora Dragana Matića. Trenutno je na master studijama odsek crtež pod mentorstvom Višnje Petrović.
Izlagala na više kolektivnih izložbi:
2014. Međunarodna radionica crteža, OŠ „Petefi Šandor“ Novi Sad;
2015. „Crteži, slike, beleške“, klub i galerija „Zrno“, Novi Sad;
2016. „Crteži, slike, beleške“, galerija „Boem“, Starčevo;
2017. Likovna kolonija, klub i galerija „Zrno“, Novi Sad;
2018. „Crteži, slike, beleške“, Кulturni centar Zrenjanin;
2019. Festival „Dev9t“, Beograd;
2020. Projekat „Slika“, savrmena galerija Subotica;
2021. Кulturna stanica Svilara, Novi sad;
2022. Galerija Matice srpske, Novi Sad